Dr. Öğr. Üyesi
Salih
YILMAZ

Başlama Tarihi : 01.10.2022
Bitiş Tarihi :
Proje Konusu :
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : -Tübitak 1001
Güncelleme Tarihi : 2023-01-01 21:41:37

Başlama Tarihi : 15.03.2021
Bitiş Tarihi :
Proje Konusu : Ülkemizde Su İdarelerinin temel görevi, kaliteli ve yeterli miktarda suyu zamanında abonelere ulaştırmak olarak tanımlanabilir. Fiziki kayıpların azaltılması için uygulanan yöntemler genel olarak, teknik personel, alt yapı, cihaz gerektiren  maliyetli ve zaman alıcı süreçleri içermektedir. Ülkemizde Su İdarelerinde “etkin ve sürdürülebilir su kayıp yönetimi” faaliyetlerinin yürütülmesine imkan tanıyan bir “yöntem-süreç-strateji” mevcut değildir. Su kayıp yönetimi “hasta-doktor” ilişkisine benzetilecek olursa; her bir İdarenin mevcut durumuna göre sorunu tespit edecek, iyileştirilmesi gereken alanları belirleyecek, riskleri ortaya koyacak, sistem iyileştirme için en uygun yöntemi önerecek bir yaklaşım ve modelin geliştirilmesi oldukça önemlidir. Bu yöntemin belirlenmesinde, uzman sistemlerin ve optimizasyon algoritmalarının kullanılmasının önemli kazanmalar sağlayacağı düşünülmektedir. Uzman sistemler, gelecek tahmininde veya mevcut sistemin “en iyi performans ölçütüne veya ilgili sistem için belirlenen performans ölçütlerine nasıl ulaşabileceği” gibi problemlerin çözümünde optimizasyon algoritmalarının kullanılması gereklidir. Birçok girdi parametresine sahip sistemde,  bu girdilerin birçoğu arasında doğrusal veya doğrusal olmayan bir ilişki bulunabilirken, bazıları arasında ilişki bulunmamaktadır. Önerilecek model ile sistem girdileri kullanılarak geleceğe dair tahminlerde bulunulabilir. Bunların yanı sıra özellikle nümerik optimizasyon algoritmaları göz önünde bulundurulmayan durumları da göz önünde bulundurarak çok daha doğru analizler yapma imkanı sağlar. Sistem girdileri ve modelleri incelediğinde, analitik yöntemlerle bu tarz karmaşık yapıya sahip problemlerin çok büyük başarımlarla çözülmesi çoğu durumda mümkün olmamaktadır. Projede, stokastik parametre vektör, yapay fizik, büyük patlama büyük çöküş ve tabu arama optimizasyon algoritmalarının uygulanması ve denemesi planlanmaktadır. Ayrıca “performans analiz ve izleme modülünün geliştirilmesi” planlanmıştır. Bu kapsamda su yönetiminin sürdürülebilir bir şekilde yürütülmesi için sistem bileşenlerinin kıyaslanabilir göstergelere göre analiz edilmesi-izlenmesi hedeflenmektedir.
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi
Güncelleme Tarihi : 2024-08-21 21:13:42

Başlama Tarihi : 13.01.2020
Bitiş Tarihi : 24.01.2022
Proje Konusu : çmesuyu dağıtım sistemlerinde su kayıpları ile mücadele ciddi bir önem arz etmektedir. Mahalli idareler için su kayıp oranları “İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği” ile nihai olarak %25 olarak belirlenmişse de, gelişmiş ülkelere bakıldığında bu oranın %10 olarak kabul edildiği görülmektedir. Tüm şebekelerin kendine has özellikleri ve bağlı bulundukları ülkelerin farklı ekonomik kıstasları olduğu düşünüldüğünde her şebeke için ekonomik kaçak seviyesinin farklı olduğu görülecektir. Bu nedenle Su ve Kanal İdareleri ile Belediyelerin su yönetiminde yönettikleri şebekelerin durumları ve ekonomik parametreleri göz önüne alarak kayıp ve kaçaklarla mücadele etmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bu çalışma kapsamında su kayıplarının azaltılmasında ve önlenmesinde ekonomik kaçak seviyesinin belirlenmesi hedeflenmektedir. Bunu gerçekleştirmek sahadan veriler toplanarak ekonomik kaçak seviye analizi için uygun matematiksel denklemler oluşturulacaktır. Özellikle kullanılacak yöntemlerin hızlı bir şekilde problem dinamiğine uyum sağlaması gerekir. Bu nedenle, her şebekenin veya sistemin dinamikleri farklı olduğundan dolayı uygun ekonomik kaçak seviyesinin bulunmasında yapay zeki optimizasyon algoritmaları kullanılacaktır. Özellikle sürü tabanlı farklı metaheuristik yöntemlerin problemin etkili çözümlenmesinde, kodlanması ve uygulanması planlanmaktadır.  Bu sayede optimizasyon algoritmaları esas alınarak en uygun Ekonomik Kaçak Seviyesi standardı için model geliştirilmesi planlanmaktadır. Özellikle problem dinamiğine uygun özgün amaç fonksiyonlarının tanımlanması ve bu amaç fonksiyonlarıyla optimizasyon algoritmalarının performansını artırması hedeflenmektedir. Ekonomik kaçak seviyesinin belirlenmesinde mevcut şebeke koşulları ile suyun üretim ve işletme maliyetleri dikkate alınacaktır. Oluşturulacak olan modelleme ile anlık kaçak seviyesi hedefinin belirlenmesinin yanı sıra; ekonomik değişim, su taleplerinde olan değişim ve mevcut şebekenin bozulma oranları dikkate alınarak 5, 10 ve 15 yıllık periyotlarda ekonomik kaçak seviyelerinin hesaplanması planlanmaktadır. Bu sayede su kayıpları ile daha ekonomik bir şekilde mücadele edilebileceği düşünülmektedir. Çalışma sonunda geliştirilecek modelin ve elde edilecek çıktıların özellikle uygulayıcıların (Su ve Kanal İdareleri) su kayıp yönetimi stratejisinin ortaya konulmasında referans oluşturacağı düşünülmektedir.
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi
Güncelleme Tarihi : 2022-05-15 22:41:19

Başlama Tarihi : 12.06.2018
Bitiş Tarihi : 01.06.2021
Proje Konusu : Kentsel su yönetiminde, kaliteli ve yeterli miktarda suyun zamanında kullanıcılara iletilmesi en temel esaslardan biridir. Ancak birçok su dağıtım sisteminde, sisteme ait verilerin olmaması, sistem davranışının bilinmemesi, sistemde yer alan abonelerin ve tüketim bileşenlerinin bilinmemesi su kayıp oranının belirlenmesini ve dolaysıyla da su kayıpları ile mücadeleyi güçleştirmektedir. Su kayıplarının belirlenmesi için yapılan çalışmalarda toplam su kayıplarının belirlenmesi şeklinde olup bu da su kayıpları ile mücadele etmek, en uygun kayıp yönetimi stratejisini ortaya koymak için tek başına yeterli olmaz. Su ve enerji kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılması için, dağıtım sistemlerinde oluşan su kayıplarının azaltılması, sistemde arızaya sebep olan faktörlerin saha ölçümleri ile izlenmesi ve kontrol yöntemleri ile etkisinin azaltılması gerekmektedir. Bu çalışmada, su kaynaklarının daha verimli bir şekilde kullanılması, su kayıp oranının azaltılması ve etkin bir kentsel su yönetimi için su kayıp yönetimi modelinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Böylece su kayıp yönetiminde; dağıtım sisteminin zayıf ve güçlü bileşenlerinin ortaya konulması, su kaybı performansına göre su kayıp önleme stratejisinin belirlenmesi, optimizasyon algoritması tabanlı en uygun ekonomik kaçak seviyesi ve boru ekonomik ömür tahmini, en uygun basınç kontrol yönetimi stratejisinin belirlenmesi vb. çıktıların elde edilmesi planlanmaktadır. Bunun için MASKİ hizmet alanında yer alan dağıtım sistemi uygulama alanı olarak seçilmiştir.
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi
Güncelleme Tarihi : 2022-05-15 22:43:38

Başlama Tarihi : 13.07.2016
Bitiş Tarihi : 30.06.2018
Proje Konusu :
Proje Konum : Araştırmacı
Proje Türü : Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi
Güncelleme Tarihi : 2022-05-15 22:44:46